Wat zullen we doen in de les?
Renée Harp © tbv conservatorium van amsterdam 2012
Het (in)spannende van lesgeven is dat je niet met kant-en-klare recepten uit de voeten kunt. Met een van te voren bedacht opzetje of lesplannetje kun je zorgen dat je de lijn vasthoudt, maar er gebeurt zoveel in een les dat je vaak wilt afwijken van dat plan.
Het kan zijn dat je leerling niet goed reageert op jouw instructies, omdat hij/zij die niet begrijpt. Je zult dan via een andere weg je punt duidelijk moeten maken. Het kan ook zijn dat jouw instructies niet precies genoeg zijn, of in te grote stappen. Je kunt dan creatief zijn met je materie, maar soms loop je gewoon vast.
Soms is een leerling aan zijn/haar taks en zie je dat de concentratie verslapt, zodat het het beste is om de les een andere wending te geven. Soms raakt een leerling gefrustreerd over zichzelf omdat iets niet meteen lukt. Dan sta je voor de keuze: laat je het even rusten en kom je er de volgende les op terug, of breek je door de frustratie heen. Ik houd persoonlijk niet van dat laatste, maar heb bij anderen goede resultaten gezien.
Je leerling brengt ook elementen mee waar je geen invloed op hebt: zorgen over thuis of werk, liefdesverdriet, irritatie over gebeurtenissen, menstruatie, verkoudheid, slecht geslapen…
Als je niet verder kunt of wilt met de technische benadering, dan is er nog genoeg om de les van richting te doen veranderen. Richt je dan op andere aspecten, zoals:
1. Tekst: a. Uitspraak; b. Betekenis; c. Overtuiging; d. Subtekst
2. Dynamiek: verander die per zin of per fragment, per deel van een zin, of binnen één lange noot.
3. Zing zonder tekst alsof je een instrument bespeelt, maak een eigen tekst, of zing nonsense jabbertalk.
4. Frasering , ademhaling en accenten.
5. Emoties: speel met de verschillende emoties van waaruit je het verhaal kunt brengen.
6. Training voor uit het hoofd zingen. Training voor een optreden: uiterlijk en presentatie.
7. Rhetorische invulling (zie column ‘Expressiviteit en zingen’).
8. Huiswerk voorbereiden (zie column ‘Hoe moet ik oefenen?’).
9. Oude liedjes zingen, nieuw lied voorbereiden samen.
Hoe je het ook invult: muziek is beweging….